Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2013

Η περιέργεια των Μάγων

Στο ντοκιμαντέρ του Σταύρου Ψυλλάκη «Μεταξά, ακούγοντας το χρόνο» (το τρέιλερ της ταινίας: εδώ), μια γυναίκα, η οποία χτυπήθηκε απ' τον καρκίνο, μιλά για τις αλλαγές που έφερε η ασθένεια στη ζωή της. Λέει, για παράδειγμα, κάπως απολογητικά, πως δεν την ενδιαφέρει πια αν ο γιος της θα μπει στο Πανεπιστήμιο. Δεν του φωνάζει πια για να διαβάζει. Το μόνο που τον συμβουλεύει είναι να έχει περιέργεια για τα πράγματα γύρω του. Και δεν εννοεί, βέβαια, την περιέργεια, η οποία «σκότωσε τη γάτα», κατά τη γνωστή παροιμία των Αγγλοσαξόνων, αυτήν που θέλει να μάθει τι κάνει ο διπλανός μας, αλλά αυτή τη ζωηρή περιέργεια που έχουν τα  παιδιά.

Αυτήν που είναι χάρισμα, γιατί χάρη σ’ αυτή ρωτούν εκείνα τα ατελείωτα «γιατί» και «πώς» τους, ψηλαφούν τον κόσμο κι ανακαλύπτουν τις δικές τους αλήθειες.

Χάρισμα, το οποίο ατονεί όσο μεγαλώνουμε και μας απορροφούν οι ασχολίες της καθημερινότητας και μένει ένα υπόλειμμα μεταλλαγμένης περιέργειας, που είναι πια κουσούρι.

Ό,τι όμως κατόρθωσε ο άνθρωπος από τη στιγμή που στάθηκε στα  δυο του πόδια το οφείλει σ’ αυτή την παιδική περιέργεια. Κι όσοι ενήλικες διατηρούν αυτό το χάρισμα μπορούν ν’ ανακαλύπτουν καινούρια πράγματα, είτε έξω, στον κόσμο, είτε βαθιά μέσα τους.
Είναι η περιέργεια, που οδηγεί στις επιστημονικές ανακαλύψεις, στα επιτεύγματα της τεχνολογίας, στον φιλοσοφικό στοχασμό, στην καλλιτεχνική δημιουργία, στην αναζήτηση της αλήθειας, στις μεταφυσικές ανησυχίες, στην αυτογνωσία…Αυτή είναι, που φέρνει ανέλιξη και πρόοδο.

Αυτή η περιέργεια παρακίνησε κάποτε τρεις σοφούς άνδρες να επιχειρήσουν ένα μακρύ κι αμφίβολης έκβασης ταξίδι.  Μια πορεία με άγνωστο προορισμό, με οδηγό ένα άστρο, το οποίο, ίσως, αποδεικνυόταν απατηλό.
 
Οι τρεις Μάγοι (Ψηφιδωτό - Μονή της Χώρας)



Οι άνδρες αυτοί είχαν αξιώματα, πλούτη, γνώσεις. Τους εκτιμούσαν και τους σέβονταν. Ξεκίνησαν όμως το ταξίδι τους εγκαταλείποντας τις βεβαιότητές τους, αμφισβητώντας ό,τι τους προσδιόριζε μέχρι τότε, σε μια προσπάθεια να ικανοποιήσουν την περιέργεια τους και ν’ αναζητήσουν την αλήθεια.
 
Οι τρεις Μάγοι (τοιχογραφία - Κύπρος)


Ναι, ξέρω. Παραμύθι, θα πουν κάποιοι. Όλοι οι μύθοι, όμως, περιέχουν μηνύματα.

Αυτά, τα δύσκολα για τους πολλούς Χριστούγεννα, θα ήθελα να πάρω  λίγη από την περιέργεια των τριών Μάγων, λίγο απ’ το πάθος, την τόλμη, αλλά και την ταπεινοσύνη τους για να  ριψοκινδυνεύσω ένα ταξίδι - προσκύνημα προς τη φάτνη, η οποία βρίσκεται τόσο μακριά – σε κάθε σημείο του Κόσμου μας - , αλλά και τόσο κοντά – μέσα μας!
Για να δω ξανά ό,τι βρίσκεται γύρω μου, και κυρίως τους άλλους, με περίεργα μάτια, προσπαθώντας να μαντέψω τις ανάγκες τους, να ικανοποιήσω κάποιες κρυφές τους επιθυμίες, ν' ανακαλύψω πού οφείλονται οι αδυναμίες τους και να κατανοήσω τα κίνητρα των πράξεων τους… 
Ν' αποτολμήσω κι ένα ταξίδι προς την άγνωστη ήπειρο της δικής μου ψυχής, για να δω τον εαυτό μου με την περιέργεια ενός παιδιού, να τον ανακαλύψω απ’ την αρχή και ν’ αξιολογήσω τις προτεραιότητές μου, να επαναπροσδιορίσω την ταυτότητά μου, να  ελευθερωθώ απ' τις άγκυρές μου, όπως  εκείνοι οι τρεις σοφοί…
Για όσους διακινδυνεύσουν ένα τέτοιο ταξίδι, εύχομαι ένα άστρο - σαν αυτό των Χριστουγέννων - να φωτίζει το δρόμο τους!