Πέμπτη 5 Ιανουαρίου 2012

Ανεκπλήρωτος έρωτας


Ένα τραγούδι διηγείται την ιστορία ενός ανεκπλήρωτου έρωτα. Πρόκειται για το  υπέροχο «Μια βοσκοπούλα αγάπησα». Αρέσει πολύ σε μένα και στο σύζυγό μου και το τραγουδάμε ντουέτο στα μικρά γλεντάκια που οργανώνουμε στο σπίτι. Φαίνεται όμως πως, εκτός από τους στίχους, και η μελωδία έχει κάτι το ιδιαίτερο, γιατί ο γιος ενός φίλου, όταν ήταν μικρός – τριών, τεσσάρων ετών - και το άκουγε, άρχιζε να κλαίει παραπονιάρικα, λες κι ήταν αυτός το ερωτευμένο αγόρι.
Σύμφωνα με όσα γράφει η Βιβή Κανελλάτου, οι στίχοι είναι από ένα ποίημα του Γεωργίου Ζαλοκώστα με τίτλο «Το φίλημα» (1851) και μελωδία βασισμένη σε μια ιταλική καντάδα του 19ου αιώνα. Το τραγούδι αγαπήθηκε πολύ, καθώς ακουγόταν στο δραματικό ειδύλλιο του Δημητρίου Κορομηλά «Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας». Τραγουδήθηκε μάλιστα και στη Σεφαραδίτικη διάλεκτο, όταν ένας εβραϊκός θίασος ανέβασε το έργο στη Σμύρνη.

Το τραγούδι το έχουν τραγουδήσει πολλοί ερμηνευτές. Για μένα η καλύτερη ερμηνεία είναι του Ηλία Λογοθέτη:



Μέσα από τους στίχους ζωντανεύει η ιστορία: ένα δεκάχρονο αγόρι, μια όμορφη βοσκοπούλα, ένας ανεκπλήρωτος έρωτας:

Μια βοσκοπούλα αγάπησα  μια ζηλεμένη κόρη
Και την αγάπησα πολύ ήμουν αλάλητο πουλί
Ήμουν αλάλητο πουλί δέκα χρονών αγόρι.

Φαντάζομαι το κοντοκουρεμένο δεκάχρονο αγόρι να στέκει στο παράθυρο. Η βοσκοπούλα περνά από κάτω και κάτι στο ανέμισμα της φούστας της, κάτι στη σπίθα που είδε στη λοξή ματιά της, ίσως το τίναγμα της πλεξούδας της, κάνει την καρδιά του να νιώσει το πρώτο ερωτικό σκίρτημα. Από τότε γίνεται η σκιά της. Μηχανεύεται τρόπους για να την συναντά δήθεν τυχαία – ο έρωτας μας κάνει πονηρούς κι εφευρετικούς – και κάποια στιγμή βρίσκει το θάρρος να της μιλήσει – ο έρωτας μας κάνει τολμηρούς.
Έτσι γίνονται φίλοι κι η βοσκοπούλα τον παίρνει μαζί της για συντροφιά όσο βόσκει τα πρόβατα.

Μια μέρα που καθόμαστε στα χόρτα τα’ ανθισμένα
Μάρω  ένα λόγο θα σου πω Μάρω της είπα σ’ αγαπώ
Μάρω της είπα σ’ αγαπώ τρελαίνομαι για σένα.

(Υπάρχει και η παραλλαγή που λέει «Μαριώ της λέω σ’ αγαπώ μα ντρέπομαι να σου το πω»)
Εδώ ο μικρός, μεθυσμένος από το όργιο της ανοιξιάτικης υπαίθρου, θολωμένος από την μυρωδιά του ζουλιγμένου απ’ τα κορμιά τους χορταριού, ζαλισμένος από την γειτνίαση με το αντικείμενο των πόθων του, χάνει τα μυαλά του κι αποφασίζει να εξομολογηθεί τον έρωτα του. Και μάλιστα, εκφράζεται παράφορα. «Τρελαίνομαι για σένα», της λέει - ο έρωτας μας κάνει τρελούς.
Και τι κάνει η βοσκοπούλα;

Από τη μέση μ’ άρπαξε με φίλησε στο στόμα
Και μού’ πε γι αναστεγμούς, για της αγάπης τους καημούς
Για της αγάπης τους καημούς είσαι μικρός ακόμα.

Εκείνη, λοιπόν, δεν τον αποπαίρνει, δεν τον κοροϊδεύει, ούτε τον περιφρονεί, δεν του δίνει ένα μπατσάκι για να τον συνεφέρει, σαν παιδί που είναι. Εκείνη, σοφή ως γυναίκα,  νοιώθει τον καημό του, διαισθάνεται το μέγεθος του έρωτά του γι αυτήν και θέλει να τον ανταμείψει. Σκύβει, λοιπόν, και του κάνει το καλύτερο δώρο: τον αντιμετωπίζει σαν εραστή, τον φιλά στο στόμα, στα άγουρα αγορίστικα χείλη. Την ίδια στιγμή όμως του δίνει να καταλάβει, πως κάτι παραπάνω είναι ανέφικτο. «Για της αγάπης τους καημούς είσαι μικρός ακόμα».
Και τα χρόνια πέρασαν.

Μεγάλωσα και τη ζητώ μ’ άλλον ζητά η καρδιά της
Και με ξεχνάει τ’ ορφανό εγώ όμως δεν το λησμονώ
Εγώ όμως δεν το λησμονώ ποτέ το φίλημά της.

Ο μικρός μεγάλωσε με τον έρωτα της βοσκοπούλας φυλαγμένο μέσα του.  Κι αν το ίνδαλμά του έχει δώσει αλλού την καρδιά της, η γλύκα του πρώτου φιλιού παραμένει ακόμη στα χείλη του και κρατά ζωντανή την αγάπη του γι αυτήν. Γιατί οι ανεκπλήρωτοι έρωτες, αντλούν για πάντα την δύναμή τους από το μυστήριο, απ’ ό,τι δεν αποκαλύφτηκε,  και μένουν λαμπεροί, ίσως επειδή δεν τους φθείρει η συνάφεια, δεν   τους θαμπώνει η καθημερινότητα. 

1 σχόλιο:

  1. Αλλωστε είναι αρκετές οι φορές που στο άκουσμα ενός τραγουδιού, που είναι συνδεδεμένο με κάποιον ανεκπλήρωτο έρωτα, μελαγχολείς ή αναπολείς στιγμές και το μυαλό ταξιδεύει σε εκείνη την εποχή και σκέφτεσαι................ πολλά. Που να βρίσκεται άραγε?

    ΑπάντησηΔιαγραφή